اسامی برنده‌های قرعهکشیآنالیز یک درگ، بر لبه تیغ؛ نتیجه درگ و فیلم کامل رنو مگان با بسترن B50fدو
خودرو مورد بررسی این رقابت درگ
خودروبانک این بار دو سواری سدان نسبتاً محبوب بازار کشور، یکی از ساخته‌های
پارس خودرو و دیگری از محصولات بهمن موتور است که در بازه‌ای محدود به تولید رسید.رنو مگان شرکت پارس خودرو (نسل دوم) از سال 2008 تا 2013 در ایران مونتاژ می‌شد در حالی که تکنولوژی ساخت مگان نسل دوم مربوط به سال‌های 2002 تا 2009 است. نمونه‌های مختلفی از مگان در خطوط تولید پارس خودرو به تولید رسید که مدل 2000 سی‌سی 4 سرعته اتوماتیک آن برترین مدل ارائه شده در کشور به شمار می‌آید که پرستیژ و کلاس خاصی را در بازار خودرویی ایران برای خود برپا کرده است.فاو بسترن B50F یا به قول گروه بهمن، آسا B50F نمونه فیس‌لیفت شده نسل اول این خودرو است که از سوی گروه بهمن در بازه نسبتاً کوتاهی تولید و در کشور عرضه شد. نمونه دارای پسوند F ضمن داشتن برخی تفاوت‌های ظاهری از نمونه B50 نیز قدرتمندتر است. خودرو B50 در راستای جوینت‌ونچر مشترک FAW و مزدا بر پلتفرم مزدا 6 بنا شده و در نمونه دارای کد F از پیشرانه 1.8 لیتری (نمونه 1.6 لیتری در مدل پایین‌تر B50) و گیربکس 6 سرعته اتوماتیک بهره می‌برد.ویژگی‌های فنی این دو خودرو مورد بررسی از دیدگاه فنی بسیار به یکدیگر نزدیک است. به این ترتیب که اختلاف حجم پیشرانه B50F با مگان 2000 تنها 200 سی‌سی است در حالی که با این حجم کمتر 8 اسب بخار قدرت بیشتر تولید می‌کند. اختلاف گشتاور اما با 188 نیوتن‌متر به اندازه 16 واحد بیشتر به نفع پیشرانه حجیم‌تر مگان است در حالی که این گشتاور بیشتر به اندازه 250 دور بر دقیقه بالاتر از بیشینه گشتاور آسا به تولید می‌رسد. اگرچه با داشتن 25 کیلوگرم وزن بیشتر آسا در معرض تحدید پیشرانه تورکی‌تر مگان 2000 قرار می‌گیرد، اما داشتن 2 دنده بیشتر در گیربکس 6 سرعت نسبت به مگان، برتری به آسا می‌دهد که می‌تواند دو کفه ترازو را تقریباً برابر نگه دارد.بدون شک هر رقابت درگ یک پیروز و یک بازنده دارد و این بار پیروزی با فاصله درخور توجهی نصیب آسا B50F شد اما چرا؟ در ادامه این مقاله به بررسی دلایل پیروزی آسا بر مگان می‌پردازیم.
تکنولوژی به روزترچینی‌ها معمولاً به خودی خود نه از تکنولوژی بویی برده‌اند و نه از خودروسازی. اما نکته مهم در پیروزی آسا بر مگان در آن است که کمپانی FAW سال‌ها است که با مزدا ژاپن قرارداد مشترک (جوینت‌ونچر) بسته است و در نتیجه آن اجازه دارد تا از بخشی از تکنولوژی‌های این شرکت استفاده کند. در نتیجه پیشرانه 1.8 لیتری چهار سیلندر آسا با 142 اسب بخار قدرت و 172 نیوتن‌متر گشتاور در برابر پیشرانه 136 اسب بخاری 188 نیوتن‌متری مگان با 200 سی‌سی حجم بیشتر سر خم نمی‌کند. استفاده از تکنولوژی به روزتر و کمک‌گیری از ژاپنی‌ها باعث شده چینی‌ها در زمینه پرفورمنس از خودروهای قدیمی دارای ریشه‌های اروپایی بهتر عمل کنند. بهبود عملکرد در بخش فنی دیگر نظیر گیربکس نیز می‌تواند به معنای استفاده از توربین (مبدل گشتاور) با بازده بیشتر و سولنویدهای سریع‌تر و سرعت بالاتر TCU (کامپیوتر گیربکس) در برابر خودروی قدیمی‌تری چون مگان باشد. ناگفته نماند که شرکت ژاگنی آیسین سِئیکی (Aisin Seiki/معروف به آیسین) یکی از گیربکس سازان مقیاس جهانی است که به سفارش بسیاری از خودروسازان آمریکایی، ژاپنی و اروپایی گیربکس می‌سازد. با این تفاسیر عجیب نیست که آسا B50F در شتابگیری چالاکی بیشتری از خود نشان دهد.
سیستم انتقال نیروبر همه روشن است که گیربکس خودروهای فرانسوی مونتاژ شده در ایران (یا حتی نمونه‌های وارداتی) قطعاً به سرعت عملکرد و هوشمندی شهره نیستند. به عبارت دیگر خنگی یا کندی عملکرد گیربکس در نمونه‌های اتوماتیک فرانسوی موضوعی کاملاً رایج و البته در عین حال قابل درک است. این طور به نظر می‌رسد که در خودروهای سدان خانوادگی روزمره نیازی به سرعت عملکرد گیربکس نیست. در حقیقت این برداشت کاملاً صحیحی است و خودروسازان به منظور جلوگیری از بروز ایراد و آسیب به گیربکس و همچنین افزایش طول عمر گیربکس به منظور کاهش هزینه‌های نگهداری اقدام به کاهش سرعت عملکرد و واکنش گیربکس می‌کنند. اما زمانی که بحث رقابت درگ با خودرویی مشابه اما مجهز به گیربکس جدیدتر با دو دنده بیشتر می‌شود موضوع کاملا تغییر می‌کند.آسا B50F از گیربکس 6 سرعته اتوماتیک به روزتر استفاده می‌کند که از ساخته‌های زیرمجموعه‌های چینی شرکت آیسین (Aisin) ژاپن است. از تفاوت‌های احتمالی موجود در سیستم‌های الکترونیکی و مکانیکی بین دو گیربکس مانند سولنویدهای سریع‌تر یا توربین پربازده‌تر که گذر کنیم، بارزترین نکته پیش رو داشتن دو ضریب دنده بیشتر در گیربکس 6 سرعت آسا در برابر گیربکس 4 سرعت مگان است. حتی اگر سرعت انتقال نیرو و بازده اجزا مختلف از جمله توربین را در هر دو گیربکس یکسان در نظر بگیریم، داشتن دو دنده اضافه‌تر به معنای تقسیم بهتر ضرایب دنده، سنگین‌تر بودن ضرایب دنده‌های ابتدایی در مقایسه با مگان، کاهش مدت زمان دورگیری پیشرانه و در نتیجه تسریع دستیابی به دور موتور بهینه برای ماکزیمم گشتاور در هر دنده است که از قضا در آسا اگرچه کمتر است، اما به اندازه 250 دور بر دقیقه سریع‌تر حاصل می‌شود. مجموع این مهم باعث می‌شود آسا B50F در مدت زمانی که مگان تلاش می‌کند دور موتور را در هر دنده به دور موتور متناسب با بیشینه گشتاور خود برساند، آسا سریع‌تر از دور موتور بهینه خود عبور کرده و با ورود به دنده بعد سرعت بیشتری بگیرد.
0 تا 100 بهتر/لانچ به موقعاختلاف فنی میان دو خودرو به جز در داشتن تعداد 2 دنده بیشتر در آسا، بسیار کم است. از این رو شتاب صفر تا صد کیلومتر بر ساعت مگان برابر با 11.1 و برای آسا برابر با 10.1 ثانیه به ثبت رسیده است که تنها 1 ثانیه برتری را برای آسا نشان می‌دهد که شاید چندان حائز اهمیت به نظر نرسد اما باید در نظر داشته باشید که این تست شتاب تنها در حدود 17 ثانیه به پایان رسید. همچنین که با توجه دقیق‌تر به ویدئو تست خواهید دید که آسا با شتاب فزاینده فاصله میان خود و مگان را رفته‌رفته بیشتر و بیشتر کرد و در مسافت 402 متر (یک چهارم مایل) فرصت جبرانی برای مگان باقی نگذاشت. به عبارت دیگر در رقابت 17 ثانیه‌ای که در حدود 10 ثانیه از آن صرف دستیابی به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت شده است، معمولاً خودرویی که زودتر به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت برسد در نهایت برنده خواهد بود چرا که تنها 7 ثانیه وقت برای شتابگیری ثانویه و جبران عقب‌ماندگی باقی است که بسیار ناکافی است. لازم به تاکید است که این تحلیل در مورد همه خودروها صدق نمی‌کند. به عنوان مثال خودروهای پرفورمنس محور که در کمتر از 5 ثانیه به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت می‌رسند، طبیعتاً در مدت زمان کمتری رقابت درگ را به پایان می‌برند و در بیشتر مسیر باقی مانده بالاتر از سرعت 100 کیلومتر بر ساعت حرکت می‌کنند. در این بازه سرعت، سریع‌تر رسیدن به خط پایان تنها در گرو شتاب صفر تا صد نیست و فاکتور بسیار مهم دیگری به اسم "شتابگیری ثانویه" به میان می‌آید که خود وابسته به مسائل حیاتی دیگری چون وجود سیستم انتقال نیرو دو دیفرانسیل، چگونگی قرارگیری و پهنای بازه گشتاور خروجی پیشرانه بر نمودار، تجهیز خودرو به سیستم پرخوران توربوچارجر یا سوپرچارجر، چگونگی تقسیم ضرایب دنده‌ها متناسب با سرعت و دور موتور است و میزان مقاومت در برابر باد (میزان بهینه بودن ضریب درگ/CD). از این رو در خودروهای پرفورمنس محور آن خودرویی که شتاب 0 تا 100 کیلومتر بر ساعت بهتری دارد الزاما برنده رقابت درگ نیست چرا که ممکن است شتابگیری ثانویه بدتری داشته باشد.
فاکتور قابل چشم پوشیبا دقت بیشتر به ابعاد خارجی هر دو خودرو درمی‌یابیم که آسا اگرچه 8 میلی‌متر پهن‌تر از مگان است (که چندان مهم نیست) اما به اندازه 25 میلی‌متر از مگان کوتاه‌تر است که می‌تواند به معنای مقاومت کمتر در برابر باد و شکافت بهتر هوا در مقایسه با مگان باشد. این مهم بیشتر در سرعت‌های بالا نمود پیدا می‌کند و شاید تا سرعت کمتر از 200 کیلومتر بر ساعت چندان تاثیر گذار به نظر نرسد. از سوی دیگر بدون داشتن اعداد رسمی و دقیق ضریب درگ (CD) هر دو خودرو، نمی‌توان در مورد شکافت بهتر هوا و طراحی ایرودینامیک بهتر هر یک از خودروها نظر داد و از این رو فاکتور ارتفاع را به عنوان فاکتوری قابل چشم پوشی اما حائز اهمیت از دیدگاه فراگیری و انتقال اطلاعات تشخیص داده‌ایم که اشاره به آن خالی از لطف نیست.
نویسنده: شهاب انیسی
